Begrotingsinbreng SGP-Krimpenerwaard

Deze avond mochten we de meerjarenbegroting 2023-2036 bespreken. Onze fractievoorzitter Jan Verburg voerde namens de fractie het woord en sprak diverse punten van zorg uit, maar ook mocht gelukkig ook diverse complimenten uitdelen. Onderstaand kunt u de volledige bijdrage van onze fractievoorzitter lezen. Mocht u naar aanleiding hiervan vragen of opmerkingen hebben dan kunt u altijd contact opnemen met de fractie.

Inbreng Fractievoorzitter Jan Verburg:

Voorzitter, leden van College en Raad, luisteraars,

Graag geven wij als SGP-fractie onze visie op de begroting 2023 met een doorkijk naar 2026.

Daarbij beseffen we meer dan eerder onze beperktheid. Want wat weten wij over hoe de wereld er volgend jaar of zelfs volgende maand, of zelfs volgende week uit ziet? Laat staan dat we iets zinnigs over 2026 kunnen zeggen.

Er zijn heel veel onzekerheden die er zomaar voor kunnen zorgen dat de plannen er volgend jaar weer heel anders uit zien. We denken aan de oorlog in Oekraïne, niemand weet hoe dit zich gaat ontwikkelen. We kunnen als Krimpenerwaard te maken krijgen met grote aantallen vluchtelingen. We denken aan de energiecrisis en de financiële onzekerheden voor veel van onze inwoners en verenigingen. Het zou zo maar kunnen dat we aan de vooravond van een recessie staan, alles wijst daar op.

Toch willen wij als fractie vooral ook uiten dat we blij zijn met de begroting die de medewerkers toch maar weer sluitend hebben gekregen zonder grootschalige bezuinigingen! Waarbij we moeten bedenken dat de woonlasten sinds de herindeling niet eens verhoogd zijn. Én we ook nog eens de laagste lasten in de regio hebben. En welke van die gemeenten heeft zeven zwembaden in bezit?

Blij zijn we ook met dit nieuwe college wat onder Gods zegen de komende jaren aan de slag gaat om onze mooie gemeente vitaler te maken op alle fronten. Het is een enthousiaste club waar we vertrouwen in hebben. Als SGP zullen we de vorderingen vooral dit eerste jaar constructief kritisch gaan volgen.

Positief vinden wij dat zowel oppositie als coalitie hetzelfde urgentiebesef hebben, bv op gebied van bouwen.

Veel onzekerheden dus, laat deze wetenschap ons bescheiden maken en vooral afhankelijk van Gods zegen. Waarbij we vanuit de Bijbel weten dat Hij alleen maar het goede voor ons op het oog heeft. Opdat het onze inwoners letterlijk wél-gaat. Tijd en gelegenheid krijgen om God te dienen en het goede voor de naaste te zoeken. Ons kunnen voorbereiden op de eeuwige bestemming die wij allemaal tegemoet gaan.

Op een paar onderwerpen willen wij graag kort focussen:

Ambities - meetbaarheid.

Als we kijken naar de 37 beschreven ambities, dan kunnen we daar als SGP uiteraard van harte achter staan aangezien we daar zelf veel inbreng in hebben gehad. Dat is ook de reden dat wij vanavond geen enkel amendement indienen, we hebben net alle gelegenheid gehad.

In het algemeen vinden wij het heel jammer dat de College-ambities niet concreter zijn uitgewerkt in deze begroting. Daardoor zijn de meeste doelen, tijdlijnen en acties weinig meetbaar en niet concreet. En laat dat nu precies ons werk zijn als raad: meten en controleren! Terwijl SGP en ook anderen bij de behandeling van het coalitieprogramma hebben aangedrongen op SMART-doelen.

Vraag: op welke manieren neemt het College ons komend jaar mee in het concreet en meetbaar maken van de plannen?

Financieel.

Zoals gezegd vinden we het knap dat het college weer een sluitende begroting heeft weten te presenteren. Het zal kunst- en vliegwerk geweest zijn. We lezen dat de investeringen in de Steinsedijk over maar liefst 80 jaar worden afgeschreven om de exploitatiekosten maar te drukken. Hoe reëel is dat nog? De kosten voor IHP-scholenbouw voor de eerste vier scholen zijn meegerekend maar er zullen, overigens op voorstel van de SGP,  vele miljoenen bij-geraamd moeten worden voor de andere scholen. Deze kosten drukken nu dus nog niet op de meerjarenbegroting.

De schuldpositie van de gemeente loopt deze jaren erg op, van 100 naar zeker 143 miljoen.

Vraag: hoe groot is het financiële risico wat niet benoemd maar wel aannemelijk te maken is de komende jaarschijven? Welke verantwoorde ruimte is er daarnaast de komende jaren nog om bv voor scholenbouw extra te lenen?

Toekomst voor ons buitengebied en onze boeren.

Blij zijn we dat al op de eerste pagina wordt gesproken over een vitaal buitengebied en een haalbaar en gezond toekomstperspectief voor boeren. Gesprekken met natuurorganisaties, boeren en de provincie zijn gestart. Desondanks maken we ons als SGP ernstig zorgen over de plannen van Europa en Den Haag als het gaat om die toekomst. Afgelopen week was er de stikstofuitspraak inzake de bouwvrijstelling. Heel Nederland zit in een juridisch moeras. De bouw doet maar voor 1% mee in de stikstof maar zelfs die ene procent is nog teveel. Waarmee bouwprojecten in de energietransitie ook meteen stilliggen.

Daar komen de nieuwe zorgen over de Europese plannen over de waterkwaliteit nog bovenop. Het ergste scenario is voor heel veel mensen: wegtrekkende boeren maar blijvende ruige natuur wat één keer per jaar door een terreinbeheerder gemaaid wordt en waarin geen weidevogel meer te bekennen is. Het unieke karakter van ons gebied zou daarmee grotendeels verloren gaan. En natuurlijk moeten wij gewoon te eten hebben dus ons voedsel wordt binnengehaald uit landen die vele lagere ambities hebben!

De positie van de SGP in dit dossier is hiermee helder gemaakt: als gemeente hebben we de afgelopen jaren 2.250 ha natuur geleverd, nu zijn industrie, verkeer en luchtvaartbranche aan de beurt om een bijdrage te leveren.

Vraag: op p. 11 van de begroting staat dat voor Gebiedsprocessen structureel 2 ton wordt vrijgemaakt terwijl op p. 32 gezegd wordt dat dit incidenteel is. De SGP gaat voor p. 11(structureel) maar kan het College dit bevestigen?

Vraag: op p. 34 wordt gesproken over het aanboren van Leadersubsidies in het kader van ambitie buitengebied. Een goede subsidiejager is hier fulltime mee bezig. Is het een idee deze in regioverband aan te trekken? In de commissie vorige week werd deze optie ook al genoemd.

Dienstverlening en nieuwbouw.

Het is heel terecht dat de verbetering van de dienstverlening tot Ambitie 1 is gemaakt! We willen af van klachten over de communicatie. Het sociaal domein geeft het goede voorbeeld. Wij hebben er vertrouwen in dat de wethouder hier samen met de directeur snelle stappen in gaat zetten. De aanpak zoals beschreven in het project Krimpenerwaard Vooruit spreekt ons erg aan.

Het nieuwe gemeentekantoor wordt niet gerealiseerd om de dienstverlening te verbeteren, dat is ook terecht, dienstverlening zit niet in een gebouw maar in hoofden en ambities van mensen! Daarom geven wij als SGP-fractie ook steeds aan dat een nieuw gemeentekantoor er alleen maar moet komen als de jaarlijkse lasten van de 4 bestaande gebouwen bij elkaar opgeteld hoger zijn dan de jaarlijkse kosten van het nieuwe gemeentelijke onderkomen. Budgetneutraal is een kreet die het momenteel erg goed doet bij ons… Maar, nu serieus, we willen het wel goed onderbouwd en berekend zien en gaan ons niet met een kluitje in het riet laten sturen!

Tegelijk baart het ons grote zorgen dat er veel vacatures zijn en de begroting op meerdere plaatsen meld dat de organisatie onder druk staat en alle zeilen bijgezet moeten worden. Al enige tijd worden principeverzoeken voor bouwplannen niet meer in behandeling genomen vanwege ontbreken van capaciteit. Als SGP hebben we hier ergens wel respect  voor maar eigenlijk vinden we het onbestaanbaar dat bouwplannen hiermee op slot worden gezet!

Vraag: wij willen dit onderwerp uiterlijk in januari of februari agenderen voor bespreking in een bijeenkomst en verwachten dan concreter te horen welke acties er zijn en worden genomen om deze principeverzoek-bouwstop op te heffen. Kan de wethouder dit toezeggen?

Energietransitie. 

Halverwege 2021 is het document RES 1.0 in regionaal verband vastgesteld, een goede eerste stap. Als SGP denken we dat het goed is dat dit onderwerp meer gaat leven in de nieuwe raad. Vragen die bij ons spelen zijn: halen we de doelen in dit tempo? Redden we het met alleen zon op dak? Hoe voorkomen we dat (buitenlandse) projectontwikkelaars grote stukken land claimen om zonnevelden aan te leggen waarbij onze inwoners in het geheel niet delen in de opbrengst?

Vraag: wil het College dit initiatief nemen op korte termijn i.s.m. de werkgroep en de raad informeren over de meest actuele situatie? Kunnen we als gemeente het initiatief nemen tot een gemeentelijk energiebedrijf, zelf opwekken zodat er 50% van de energieopbrengsten terug kunnen vloeien in de gemeentelijke duurzaamheidsschatkist? Is het College bereid een onderzoek hiernaar te doen?  Kunnen de resterende ENECO-gelden hiertoe ingezet worden voordat deze geheel “verdampt” zijn?

Veiligheid.

Recent werd bekend dat de ambulancepost bij Berkenwoude waarschijnlijk verplaatst zal worden, een goede ontwikkeling voor de kernen in het oosten van de gemeente. Kernen in het westen zullen vanuit Capelle/Rotterdam bediend gaan worden. Daar zijn zorgen over in deze kernen, begrijpelijk.

Heel content zijn we met het voornemen een extra BOA aan te trekken, idee van de SGP, er is werk genoeg te doen. Recent Rekenkameronderzoek maakte duidelijk dat de onderlinge afstemming tussen politie, BOA en gemeentelijk personeel veel verbeterpunten kent.

Vraag: Hoe gaat het straks met de aanrijtijden van de ambulance in Ouderkerk en Krimpen ad Lek? Hoe worden we als raad in 2023 geïnformeerd over de verbeterpunten in de samenwerking tussen diensten?

Bouwen bouwen bouwen.

Die termen hebben we een aantal keren langs horen en zien komen, ze spreken ons erg aan! Het is echter niet zo simpel dat we morgen al kunnen gaan bouwen, anders was het vast al gebeurd. Maar we willen wel snel resultaat zien met z’n allen. De aantallen woningen die in Zuid-Holland gerealiseerd moeten worden, moeten toch tenminste aanleiding geven om ook in al onze kernen meer te kunnen bouwen. Vooral aan de buitenkant van die kernen want verder verdichten van de kern zou heel onverstandig zijn.

De wethouder mag wat ons betreft flink op provinciale tafels slaan. Het College schrijft heel goed: we laten ons niet tegenhouden door schijnbare onmogelijkheden! In de vorige periode hebben we dat wel teveel laten gebeuren.

Zorgkosten.

De kosten in met name de Jeugdzorg stijgen maar door. Met name het feit dat jongeren zomaar opeens met zichzelf of de omgeving in botsing komen en dringend hulp nodig hebben.

Vorig jaar hebben we raadsbreed gezegd meer inzicht te willen in deze ontwikkeling, knoppen te krijgen om aan te draaien, om de kosten meer beheersbaar te krijgen. Er is een kwaliteitsmonitor ontwikkeld. Preventie is het toverwoord, denken en hopen we.

Schrijnend is dat een zeer hoog percentage van de jongeren die het betreft uit gebroken gezinnen komen. Deze jongeren kunnen niet meer terugvallen op het warme nest. Liefde en trouw in relaties zijn nog steeds de beste jeugdzorg die er bestaat.

Volksgezondheid.

Dit College promoot een gezonde leefstijl, sport, rookvrije generatie, terugdringen van drank- en drugsgebruik en gok- en seksverslavingen. Van harte mee eens! Als SGP hebben we behoefte aan het concreet vasthouden aan deze voornemens gedurende deze raadsperiode. Wij zijn blij dat dit college op voorstel van de SGP het intensiveringsplan al in 2023 gaat uitvoeren om daar dan misschien in 2026 de vruchten van te kunnen plukken. Nu starten dus!

We zijn allemaal enorm geschrokken van het verhaal van de wijkagent en de jongerenwerkers net voor de zomer die aangaven dat er veel te veel gebruikt en gedronken wordt in onze gemeente. Het is dus heel belangrijk dat het plan wat volgend jaar komt flinke stappen zet in voorlichting en ontmoediging.

Afval.

Het tarief voor de grijze container is erg hoog in verhouding tot het bedrag wat we betalen voor het ophalen van de inhoud ervan. Namelijk: 183,- t.o.v. 7,- voor ledigen kleine container. Het komende jaar willen wij gebruiken om te onderzoeken wat andere gemeenten doen en wat goed werkt. Het liefst halveren we het vaste tarief en verdubbelen we het ophaaltarief.

Tot zover een aantal inhoudelijke punten voorzitter. Er zou heel veel meer te zeggen zijn natuurlijk. Maar graag sluiten we af met u allen de zegen van God toe te wensen op het werk in het nieuwe jaar!

Fractie SGP-Krimpenerwaard

Jan Verburg