10 juli 2024

Kadernota 2025

Dinsdagavond besprak de raad de kadernota. Er komt een moeilijke financiële tijd aan, maar er zijn nog zoveel meer zaken te bespreken dan enkel het financiële. Onze fractievoorzitter stipte vier zaken aan die op dit moment erg belangrijk zijn, maar uiteraard is er nog meer. Onderstaand de gehele inbreng tijdens deze belangrijke raadsvergadering.

Voorzitter,

We lopen vanavond het gevaar slechts het financiële perspectief te beschouwen en dan in mineur te raken, dat is echt een valkuil. Want we hebben het goed in Krimpenerwaard!

Leven in alle vrijheid in tegenstelling tot landen als Oekraïne, niet eens ver weg. Leven in alle weelde t.o.v. zoveel landen waar elke dag opnieuw overleeft moet worden. Leven in ons groene hart, kleine bruisende kernen middenin het groen. Fijn leven met alle mogelijke voorzieningen binnen handbereik. Welke gemeente heeft bv zeven zwembaden?

Onze oproep is: laten we hier vooral ook oog voor hebben en houden. Want waar hebben we het aan verdiend dat we het zo goed hebben? Zijn wij anders of beter dan mensen in Oekraïne? Ik denk het niet. Het is de onverdiende zegen van God over ons land dat we het zo goed hebben.

Onverdiend, want ons land neemt steeds meer afscheid van God, Die de Gever is van al deze voorrechten. Als SGP zeggen we vanavond bewust: ons land. Want wij maken hier volop deel van uit. Wij verheffen ons niet boven de rest van het land.

Voorzitter, omdat we het zó goed hebben zouden we elke dag in grote dankbaarheid deze goede God moeten eren en dienen. Hij zegent ons enorm opdat we Zijn hand in dit alles gaan ontdekken. Maar wat doet Nederland? We keren Hem massaal de rug toe en bepalen zélf dat we baas zijn over ons leven, van begin tot eind.

Laten we, nu we in rust en vrede leven de tijd gebruiken om ieder persoonlijk onze zonden voor God te belijden, Hij is vol van genade en wil niets liever dan dat we tot Hem inkeren met al onze tekorten!

Tijdens de Heidag vrijdag citeerde de dominee van Ammerstol enkele toepasselijke Bijbelteksten, o.a. dat we niet te lang van stof moeten zijn maar moeten weten wanneer we moeten stoppen met onze soms lange verhalen. Dat mogen we ons vanavond ook wel aantrekken. In alle ernst wil ik hier in dit verband nog een Bijbeltekst aan toevoegen, het is Psalm 103:10-12: Hij doet ons niet naar onze zonden, en vergeldt ons niet naar onze ongerechtigheden. Want zo hoog de hemel is boven de aarde, is Zijn goedertierenheid geweldig over degenen die Hem vrezen. Zo ver het oosten is van het westen, zo ver doet Hij onze overtredingen van ons.

Voorzitter, terug naar het bestuur van de Krimpenerwaard waarbij we als SGP 4 onderwerpen kiezen.

Financiële ombuigingen: de komende jaren staan we voor grote opgaven en zullen een test zijn voor deze raad; hebben we het lef om door te pakken? Daar zijn we voor aangesteld, besturen is vooruitzien. Al in 2021 zijn we als SGP met de bezuinigingsscenario’s gekomen, we zijn nu 3 jaar verder en ze liggen er, daar zijn we blij mee. De hele raad heeft (behoorlijk eenduidig!) richting gegeven. Het geeft voldoende inzicht in de richting. Het verraste ons opnieuw dat een aantal fracties nog steeds denkt dat het wel mee zal vallen en dat we pas ergens eind 2025 pijnlijke keuzes hoeven te maken.

In de commissie bleek dit duidelijk: zodra een bezuiniging concreet wordt, deinzen we terug. Wij pleiten ervoor nu direct door te pakken zodat we bij de begrotingsbehandeling in het najaar de nodige miljoenen in kunnen boeken. Concreet pleiten we ervoor dit traject direct na de zomer op te pakken aan de hand van het ombuigingsoverzicht, een werkgroep van 1 lid per fractie in te stellen en hen de opdracht geven de ombuigingsrichting verder te verfijnen. Met als grote doel: de OZB zoveel mogelijk te ontzien. Ook al is de OZB bij ons sinds de herindeling niet verhoogd, daar zijn we best trots op.

Hoe ziet de schuldontwikkeling er op 10-jaarstermijn uit? De wethouder gaf aan dat we dit terug kunnen vinden, wij zien het niet. Het baart ons wel zorgen en zouden graag zien dat de wethouder de ontwikkeling van de schuld op de lange termijn inzichtelijk maakt en ons als raad geruststelt. Graag uw toezegging.

Personeel: dit zijn de mensen die de gemeente draaiende houden en daar hebben we groot respect voor. Maar de kostenontwikkeling en de kwetsbaarheid van de organisatie baren ons flink zorgen.

Een paar voorbeelden. Er wordt voor maar liefst 10 miljoen jaarlijks ingehuurd. De loonkosten stijgen verder vanwege de CAO zo’n 2 miljoen per jaar. En dan zouden we volgens de deskundigen ook nog eens 50 vacatures hebben.

In het Sociaal Domein hebben we vorig jaar enorm geïnvesteerd en nu moet er opnieuw jaarlijks 7 ton extra naar de gemeenschappelijke regeling. Een ongebreidelde groei waarvan we de voordelen nog niet terugzien. Als we het in het najaar weer over de Kwaliteitsmonitor hebben, willen we concreet krijgen wat preventie ons de komende jaren gaat besparen.

Asbestcontroles gaan voortaan naar ODMH, kosten 2 ton jaarlijks maar aan gemeentezijde vallen geen uren vrij. Moeten 2 ambtenaren fulltime gaan controleren in onze gemeente? Wij voorzien dat inwoners hier heel veel last van gaan ondervinden terwijl het geen verplichting kan zijn om te saneren. Via een amendement willen we deze taakverzwaring terugdraaien.

Veel ambtelijke uren worden toegerekend aan begraafplaatsonderhoud waardoor die kosten kunstmatig hoog worden gehouden. Juist als een deel van de begraafplaats meer parkachtig is en niet aan de begraafplaats moeten worden toegerekend zoals in Lageweg.

In 2025 wordt een Integraal Begraafplaatsenbeleid opgesteld, in die nota willen wij ook graag zien hoe het zit met de kostentoerekening van die uren. Om daarna iets zinvols te kunnen zeggen over de begraaftarieven. Kan de wethouder dit voor ons toezeggen? Als SGP willen we de lijkbezorgingsrechten niet verder kostendekkend maken, begraven moet betaalbaar blijven voor iedereen, we zitten nu al iets boven het gemiddelde van Zuid-Holland.

Voorzitter, als we straks op allerlei zaken gaan bezuinigen, kunnen we de eigen ambtelijke organisatie niet helemaal ontzien. Een generieke besparing van 2% is bepaald niet schokkend en vast en zeker haalbaar zonder dat er dingen fout gaan. Opbrengsten hiervan liggen toch snel tegen het miljoen structureel aan, wij willen deze optie serieus onderzoeken voordat we, te makkelijk, grijpen naar het instrument van OZB-verhoging.

Woningbouw: wij vinden dat het College goed bezig is. Vooral de lancering met veel tamtam van de zes grotere bouwprojecten. Ga door op deze manier. Hou ook de vaart erin, zeg maar met de ambitie waarmee het gemeentekantoor tot stand komt!

In Ouderkerk moeten ook bouwprojecten komen, het is niet om aan te zien dat er grote bouwterreinen liggen zoals Geersteyn, al sinds de herindeling, waar niks gebeurd. Ik weet dat de gemeente geen eigenaar is. Zoek ook projecten aan de randen van de kern. Wij overwegen dit met een motie te onderstrepen maar de wethouder kennende is ze al lang bezig met een mooie extra wijk in Ouderkerk…

Wanneer gaan we Gouderak-Oost volbouwen? Er is schreeuwend behoefte aan. Idem voor Haastrecht, er gebeurd niks ook al zal dat de gemeente niet te verwijten zijn. Berkenwoude is afgevallen als bouwlocatie vanwege natuur maar laten we het daarbij zitten, is het voor dit dorp ook niet heel hard nodig dat er verder gevitaliseerd wordt?

De tweede brug in Haastrecht lijkt een brug te ver, dat bleek wel uit de onderzoeken die gedaan zijn. De miljoeneninvestering en het rendement zijn gewoon niet in balans. We hebben op de avond van de presentatie veel mensen gesproken daar. Als SGP zouden we dit geld willen besteden aan de vitalisering van de kern Haastrecht in brede ruimtelijke zin. Het is hard nodig dat het centrum de aandacht krijgt die Krimpen ad Lek en Schoonhoven hebben gekregen. Met de bouw op de Kleine Betuwe komt er dan een hele nieuwe reuring op gang. Graag de reactie van de wethouder op dit idee en de vraag of een motie kan helpen hierin.

De zeer noodzakelijke rotonde bij de Koolwijkseweg in Stolwijk: deze staat al jaren op onze wensenlijst, is het nog steeds de Provincie die tegenstribbelt? Hoe haalbaar is dit project voor Krimpenerwaard? Wij zouden het graag in gang zetten en willen dit positief onderstrepen met een motie.

Agrariërs: de bedreigingen die op onze boeren afkomen zijn onverminderd groot. Ik noem alleen de aangescherpte mestregelgeving waardoor boeren voor enorme extra kosten staan om de mest af te laten voeren. Europees is daar de Kaderrichtlijn Water. Terwijl de VVD ons dan ook nog 130 km/h wil laten rijden zodat er nog minder ruimte voor het boerenbedrijf komt. Intern hebben we dan nog de zoeklocaties voor het Waterwingebied van Oasen en de groenblauwe dooradering. Om niet meer te noemen: de aanleg van 2.250 ha natuur waarbinnen nu gelukkig veel minder dan de oorspronkelijke 10% afgeplagd gaat worden. Uit de proef met peilopzet in Zuidbroek is opnieuw heel duidelijk geworden dat verhoging van het grondwaterpeil desastreuze gevolgen heeft voor de slootkanten van de percelen die eigenlijk wegzakken in het water.

Al eerder hebben we als SGP aandacht gevraagd voor de schade die de Amerikaans rivierkreeft aanricht in onze boerensloten. Dit is echt gigantisch. Alle begroeiing, kroos en kikkers worden opgevreten. En de beschermde beestjes mogen niet eens gevangen worden! Hoogheemraadschap deed onderzoek recent en roept Provincie op met geld te komen. Wat kan de gemeente precies doen om dit probleem aan te pakken? Graag reactie van de wethouder.

Voorzitter, we zouden best nog tientallen onderwerpen kunnen bespreken maar houden het hierbij. We zien uit naar de periode richting Begroting en daarna Kadernota om zoveel mogelijk met de hele Raad goede besluiten richting de toekomst te nemen.

Dat zullen ingewikkelde discussies worden, daarom wensen we als SGP-fractie alle medewerkers, College, Raad en Commissie Gods zegen toe!

Fractie SGP-Krimpenerwaard

  • Jan Verburg
  • Eric Koelewijn
  • Maarten Noordergraaf
  • Ernst Pols
  • Peter Klerk
  • Jaap-Jan Speksnijder
  • Reindert Barth
  • Fabian Voorsluijs
  • Huub Franssen