Bezoek aan de fractie van de Provinciale Staten

Bezoek aan de fractie van Provinciale Staten, maandagavond 27 oktober 2025

Door Huub Franssen

Een keer niet als bestuurslid van de Provinciale Afdeling Zuid-Holland, maar als fractielid van SGP Krimpenerwaard ben ik maandag 27 oktober op bezoek geweest in Den Haag. SGP‐fractie van Provinciale Staten bestaat uit de Statenleden Nico de Jager en Gerard van de Breevaart, de fractievertegenwoordigers Johan Matze en Erik de Knegt en fractieadviseur Jan-Willem Rouwendal. Het betrof een bijzondere avond: de vergadering van PS stond namelijk in het teken van het dossier “windenergie in het Groene Hart”. Op verzoek van elf Statenleden (onder meer van JA21, Forum en de PVV) was een extra vergadering uitgeschreven, op grond van artikel 17 lid 2 van de Provinciewet.

De aanleiding is duidelijk: al enkele maanden is er maatschappelijke en politieke onrust over de mogelijke komst van tientallen windturbines van 240 meter hoog in het Groene Hart. De provincie had vóór de zomer een onderzoek gepubliceerd naar geschikte locaties in het open landschap van de Randstad en in oktober werd bekendgemaakt dat in de herziening van het omgevingsbeleid uiteindelijk elf locaties open zouden worden gesteld.

Daarnaast speelt de grote woningbouwopgave in Zuid-Holland — ongeveer 247.000 nieuwe woningen tot 2030. Deze beide dossiers — woningbouw en windenergie — waren prominent aanwezig tijdens de avond.

Verloop van de avond

De avond begon zoals aangekondigd: de Statenvergadering van Provinciale Staten stond gepland om 19.30 uur. Echter: het beoogde spoeddebat over de windturbines werd vrijwel meteen geschrapt. Een ruime meerderheid van de Staten (31 stemmen tegen 15) steunde het voorstel van Volt Zuid‑Holland om het onderwerp van de agenda te halen.

Commissaris van de Koning Wouter Kolff noemde de onderlinge verhoudingen in de zaal “niet zo fraai” en suggereerde dat het debat meer om een campagnestunt ging gericht op de naderende Tweede Kamerverkiezingen dan om inhoud.

Voor onze Krimpenerwaardse fractie en de fractie van PS was dit een teleurstelling: we waren aanwezig met het oog op het debat en inspreekmomenten. Verschillende wethouders en bewoners waren gekomen om in te spreken, maar door het schrappen van de agenda gingen deze inspreekmomenten alsnog niet door.

Nadat een meerderheid besloot het debat niet door te laten gaan, hadden we nog genoeg tijd om met de SGP‐fractie Zuid-Holland te spreken met de fractievoorzitter en tevens overleg te voeren over de situatie van onze regio, de Krimpenerwaard, in relatie tot deze provinciale dossiers. De sfeer was oprecht informatief, met een open en collegiale uitwisseling. Verschillende onderwerpen kwamen aan bod:

Windenergie – zoeklocaties & proces

• Zoals bekend bevat de ontwerp-herziening van het provinciale omgevingsbeleid het voorstel om elf locaties in het Groene Hart open te stellen voor windturbines van circa 240 m hoog.
• In het gesprek werd benadrukt dat inwoners, gemeenten en lokale besturen zich overvallen voelen door de vordering. Er is veel onrust over landschap, slagschaduw, geluidsvraagstukken.
• Vanuit onze Krimpenerwaard-achtergrond werd besproken dat in de Regionale Energiestrategie 1.0 is opgenomen dat geen windturbines in het Groene Hart worden gerealiseerd — dus ook niet in de Krimpenerwaard. Dit punt blijft ons scherp voor ogen staan.

Woningbouwopgave

• Gedeputeerde Anne Koning (GL-PvdA) geeft aan dat de opgave van 247.000 woningen tot 2030 nog uitzichtloos is: de randvoorwaarden (stikstof, netcongestie, financiering) zorgen voor vertraging.
• Gerard van de Breevaart gaf aan dat het niet zozeer het aantal woningen is, maar het ontbrekende plan hoe deze ambitie werkelijk wordt ingevuld richting 2030. In de Krimpenerwaard spelen die vragen zeker ook: wat betekent uitbreiding, hoeveel woningen, waar?
• Het genoemde scenario van woningbouw in woonkernen, met een omvang van maximaal bijvoorbeeld 1,5 ha per kern, kwam ter sprake als mogelijke richting – maar hoe ver daarover al duidelijkheid bestaat is twijfelachtig.
• Verder kwamen aan bod: strategisch grondbeleid, energietransitie, landbouw en de plaatsing van woningbouw buiten steden, allemaal relevante dossierpunten voor onze regio én de provincie.

Implicaties voor de Krimpenerwaard

Voor de Krimpenerwaard zijn de volgende aandachtspunten naar voren gekomen:

• Ons pleidooi moet scherp blijven: enerzijds de bescherming van het Groene Hart en het voorkomen van windturbines in onze open poldergebieden, anderzijds de noodzaak tot woningbouw in dorpen en kernen.
• De schrapping van het debat op 27 oktober laat zien dat politieke timing en strategische agenda’s sterk meespelen. Dat vraagt alertheid van de lokale fractie Krimpenerwaard: wij moeten zorgen dat beleid en uitvoering niet blijven hangen in politieke manoeuvres.
• Het woningbouwvraagstuk is reëel en urgent: de cijfers laten zien dat slechts een klein deel van de opgave is gerealiseerd. In de regio Krimpenerwaard is het van groot belang dat wij meedoen in die opgave, rekening houdend met landschap, infrastructuur en leefbaarheid.
• Energietransitie + ruimtegebruik: de relatie tussen woningbouw, windenergie en landbouw/landschap is helder geworden – lokaal vertaald betekent dit dat wij als fractie goed moeten blijven nadenken over hoe we draagvlak kunnen creëren, en hoe we de randvoorwaarden (netten, natuur, geluid) meenemen in lokaal beleid.