8 november 2016

Begroting 2017

Inleiding

Voorzitter! Laat ik meteen met de deur in huis vallen: Krimpenerwaard is een prachtige gemeente. Zelfs het doorworstelen van 154 pagina’s begrotingstaal, tabellen, overzichten, diagrammen, benchmarks en wat dies meer zij heeft mijn fractie niet van die conclusie kunnen afhouden. Want laten we eerlijk zijn, je zou maar wonen in een gemeente:

  • waar woninginbraken, winkeldiefstallen en geweldsmisdrijven relatief weinig vóórkomen;
  • waar verkeerongevallen met een ziekenhuisopname beneden gemiddeld voorkomen;
  • waar de netto-arbeidsparticipatie relatief hoog is;
  • waar het voortijdig schoolverlaten gering is en waar absoluut verzuim kennelijk niet voorkomt;
  • waar relatief weinig kinderen opgroeien in gezinnen op bijstandsniveau;
  • waar weinig huishoudelijk restafval per huishouden wordt voortgebracht;
  • en waar de WOZ-waarde van woningen boven gemiddeld is (niet leuk voor de belastingaanslag, maar het zegt wel iets over de kwaliteit van wonen in onze gemeente).

Laten we onze zegeningen tellen: allemaal zaken waar onze gemeente mee voor de dag kan komen. En de prachtige polder krijgen we er gewoon bij.

Tegelijk moeten we met twee voeten in het veen blijven staan. Naast al het goede dat we kunnen noemen, ziet mijn fractie ook punten waar er nog werk aan de winkel is. Daarover wil de SGP het bij deze begrotingsbehandeling hebben.

Financiën en economie

Voorzitter! De begroting is in de eerste plaats een financieel document. Inkomsten en uitgaven moeten met elkaar in evenwicht zijn. Dat is nog niet helemaal het geval. Zowel in 2017 als in 2018 moet nog een beroep worden gedaan op de algemene reserve om de begroting sluitend te krijgen. De SGP wil het college aanmoedigen om door te gaan op de ingeslagen weg om het huishoudboekje op orde te krijgen. Er is in de afgelopen twee jaren al een enorme slag gemaakt. Maar we zijn er nog niet. De septembercirculaire heeft ons dit jaar goed geholpen. Zonder de meevallende extra middelen voor onze gemeente had de begroting er anders uitgezien.

De lokale heffingen zijn in 2017 allemaal geharmoniseerd. Dat levert enkele nadeel- en enkele voordeelkernen op. Dat is nu eenmaal inherent aan harmoniseren. De Schoonhovense vrienden hebben alleszins reden om zich in de handen te wrijven. Ten opzichte van vorig jaar dalen de gemeentelijke lasten in Schoonhoven in 2017 het sterkst van alle voormalige gemeenten (p. 83/84). Gefeliciteerd! Waarbij ik dan wel aanteken dat dit niet zozeer het gevolg is het van geroeptoeter over de ozb anderhalf jaar geleden, maar meer met het feit dat de reinigingsrechten in Schoonhoven veel hoger lagen dan in de andere kernen. U mag uw termijn gebruiken om ‘ons van de rest van de Krimpenerwaard’ daarvoor te bedanken.

Wat betreft de lokale lasten wil de SGP nog het volgende zeggen. Naast alles waar we als gemeente trots op mogen zijn zitten we qua lokale lastendruk boven het nationale gemiddelde. Tenminste, als het gaat over de lasten voor meerpersoonshuishoudens. Vraag hierbij: wat maakt dat de lokale laten voor eenpersoonshuishoudens dan juist weer onder het landelijk gemiddelde zitten? De SGP houdt vast aan het uitgangspunt dat de lokale lasten niet mogen stijgen, inflatiecorrectie daargelaten. Dat zal de komende jaren nog een hele klus worden. Met zorg kijkt mijn fractie naar de lasten die voortvloeien uit het nieuwe GRP, die op termijn bijna een verdubbeling van de rioollasten ten opzichte van 2016 inhouden. Volgend jaar gaat daar al een eerste schep bovenop. Welke mogelijkheid voorziet het college om de stijgende rioollasten te compenseren? Laten we het uitgangspunt van gelijkblijvende lastendruk proberen waar te maken. Hiervoor zal mijn fractie in tweede termijn een motie indienen.

Voorzitter! De economische paragraaf uit de begroting blijft aan de magere kant. Die constatering deed mijn fractie vorig jaar ook. Het is uiteraard goed dat er onderzoek gedaan wordt naar de parkeerproblematiek per kern in 2017, maar dat kan niet alles zijn. We horen van ondernemers overigens positieve berichten over de aandacht die ze van het college krijgen. Dat is goed: alles wat aandacht krijgt groeit. Tegelijk is er meer nodig dan dat. Wij willen Krimpenerwaard tot de beste MKB-gemeenten van ons land laten horen. Het is echter niet duidelijk welke aanpak daaraan gaat bijdragen. Hebben wij zicht op het vestigingsklimaat van onze gemeente? De beschikbaarheid van voldoende aantrekkelijke vestigingslocaties, aandacht voor bijpassende infrastructuur en bereikbaarheid? Denken we na over het aantrekken van een bij onze gemeente passende bedrijvigheid? In de agrarische en transportsector zijn we goed, zoals recente bedrijvenbezoeken ons ook weer deden zien. Maar hoe zit het met bijvoorbeeld de dienstverlening? Kent het college de triggers die bedrijven nodig hebben om zich (in de buurt van een grote stedelijke conglomeratie) hier te vestigen? Wij zien echt uit naar een gedegen visie en aanpak van het college op dit punt. Er is niets op tegen om dit wat beter ‘uit te vente’.

In dit verband wil ik ook aandacht vragen voor het oud-bedrijventerrein Schoonhoven-Noord. Het terrein staat leeg en gaat steeds verder achteruit. Wij roepen het college op hier werk van te maken en met grondeigenaren in overleg te treden. Creëer mogelijkhedenheden voor wonen met kantoor aan huis of wonen in combinatie met zorg. Wat dan ook, maar zorg dat hier in elk geval nuttige toepassingen van de grond komen. Sympathie voor de motie die GBS hiervoor indiende.

Sociaal

Voorzitter! De veranderingen per 2015 op het sociaal domein zijn erg groot. De budgetten zijn niet meer de grote zorg op dit domein, ook landelijk gezien niet. Wel gaat het over de kwaliteit van de dienstverlening. Mijn fractie bereiken de laatste tijd daarover verschillende signalen. Die betreffen zorgcontinuïteit en keuzevrijheid, onduidelijkheid over werking en mogelijkheden van PGB, het ontbreken/vervallen van de casemanager, tijdverloop tussen zorgaanvraag en zorgverlening, etc. Enkele situaties zijn ook beschreven in het document dat onlangs door de CDA-fractie is rondgestuurd.

Het kan uiteraard zijn dat hier sprake is van op zichzelf staande signalen/incidenten. Mijn fractie hoopt dat ook en zou wensen dat er geen sprake is van een bredere, structurele problematiek die hierachter schuilgaat. Maar weten doen we dat niet. Daarom heeft mijn fractie behoefte aan een uitgebreide monitoring van de gang van zaken op het sociaal domein, met name op het gebied van de jeugdzorg. Daarbij wil mijn fractie op afzienbare termijn een ‘ronde tafel’ georganiseerd zien, waarbij alle spelers in dit veld betrokken worden: gemeente, zorgaanbieders, zorgvragers om te horen hoe de huidige stand van zaken beleefd wordt, waar mogelijkheden voor verbetering gezien worden. Nu kwantitatieve doelstellingen niet meer de grootste zorg zijn, moeten we echt werk maken van de kwaliteit van deze belangrijke dienstverlening. Graag een bespiegeling van het college op dit punt: is er herkenning van deze signalen? Betreft het incidenten of moeten er structureel aanpassingen worden gepleegd? Wil het college op korte termijn een breed beraad organiseren, waarin met alle partners in dit veld hierover gesproken kan worden? Wil het college in de eerste helft van het volgend jaar met een eigen analyse komen en – indien die analyse dat ingeeft – met oplossingsrichtingen? Het betreft kwetsbare groepen, die we met de grootst mogelijke zorgvuldigheid tegemoet moeten treden.

Kwaliteit leefomgeving

Voorzitter! De invoering van Diftar per 2017 in de hele gemeente spreekt ons zeer aan. Een goede prikkel om afvalscheiding te stimuleren en inwoners op deze manier voor een gedeelte zelf verantwoordelijk te maken voor de hoogte van hun reinigingsrechten. Daarover hebben wij bij de bespreking van de Kadernota ook het nodige gezegd, met name ook over de systematiek van bevoorschotting en eindafrekening. Bij Kadernota hebben weg gevraagd of het in rekening te brengen voorschot kan worden afgestemd op het voortschrijdende historische aanbod per wooneenheid? Of, als dat in de uitvoering omslachtig wordt, zal dan wel nadrukkelijk het uitgangspunt gelden dat als de hoeveelheid restafval in de gehele gemeente daalt, het te betalen voorschot eveneens wordt verminderd? Wat hierbij ook kan helpen is de realisatie van een centraal gemeentelijk brengstation. Dat kan in de ogen van mijn fractie een behoorlijke besparing opleveren ten opzicht van de huidige situatie. Wil het college daarop ingaan?

In dat verband met gescheiden afvalinzameling wil mijn fractie aandringen op verder facilitering van gescheiden inzameling van stromen die nu nog in het restafval terecht komen. Zo lijkt blik een voor de hand liggend afvalproduct dat – afzonderlijk ingezameld – ook gemakkelijk recyclebaar is. Wil het college hier aandacht aan besteden?

Wat betreft de onkruidbestrijding en groenvoorziening: daarover kan meer gezegd worden dan dat hiervoor een plan wordt opgesteld. Volgend groeiseizoen moet er gewoon een beheerste onkruidsituatie zijn. Ook naar de uitvoering van de uniforme groenvoorziening in alle kernen kijkt mijn fractie uit.

De toename van elektrisch rijden vraagt ook om een passend aanbod van oplaadvoorzieningen. Wordt daarin voorzien?

Bestuur en dienstverlening

Voorzitter! Mijn fractie verwacht veel van het burgerinitiatief Krimpenerwaard dat door Riek Bakker is genomen en dat onder leiding van de Waardcommissie aan de slag gaat. Ten aanzien van economie, duurzaamheid, infrastructuur, relatie met het stedelijk gebied, demografie en samenwerking worden strategische noties voor de komende 30 jaar ontwikkeld. Heel goed dat dit samen met de buurgemeente Krimpen aan den IJssel wordt opgepakt. Sommigen zien hier al een voorsortering op een volgende gemeentelijke herindeling in. U kent allen de voorkeur van de SGP in dit opzicht, maar dit h-woord wil mijn fractie de komende jaren toch echt vermijden. De bestuurlijke samenwerking met Krimpen blijft in de toekomst wel relevant. Op welke manier wil het college daar in 2017 verder aan bouwen?

Slot

Voorzitter! 2017 wordt een prachtig jaar. Het wordt ook wel het Reformatiejaar genoemd. Je hoeft geen kenner van de kerkgeschiedenis te zijn om te weten wat zich 500 jaar geleden in Wittenberg (Duitsland) afspeelde. Een eenvoudige monnik spijkerde zijn opvattingen over kerk en geloof op de deur van de plaatselijke slotkapel. Er waren geen moderne media nodig om deze opvattingen razendsnel door heel Europa te verspreiden. Een keerpunt in de West-Europese geschiedenis. Grootste verdienste is dat hij de Bijbel weer toegankelijk maakte voor heel het volk en niet alleen als een boek voor de geestelijkheid beschouwde. En zo is het: de Bijbel, een boek voor iedereen. Niet alleen om erin te lezen. Maar ook om ernaar te leven. Dat wil de SGP ook in 2017 blijven uitdragen!